تعیین مدل پوسته بهینه برای شمال غرب ایران، با استفاده از برگردان همزمان زمان سیر امواج زلزله‌های محلی

تعیین ساختار سرعتی پوسته با استفاده از برگردان زمان سیر امواج زمین‌لرزه‌ها یکی از روش‌های مهم زلزله‌شناسی در چند دهه اخیر بوده است.در روش برگردان همزمان، پارامترهای اولیه زمین‌لرزه‌ها و مدل سرعتی پوسته تعیین شده و در طی مراحل وارون‌سازی، پارامترهای فوق به‌طور همزمان بهینه می‌شوند. در این بررسی، با استفاده از بیش از 22000 زمان سیر محاسبه شده برای فازهای اولیه رسیده از حدود 6000 زمین‌لرزه رخ داده در شمال غرب ایران (40-36 درجه شمالی و 50-44 درجه شرقی)، برآورد اولیه از سرعت امواج طولی و ضخامت پوسته در منطقه به‌دست آمد. با استفاده از این اطلاعات، چندین مدل پوسته اولیه تعیین شد. ابتدا 181 زمین‌لرزه با بزرگای بیش از 4 درجه که از دقت لازم برخوردار بودند انتخاب و با روش برگردان همزمان داده‌ها، بهترین مدل پوسته بهینه شده برای منطقه به‌دست آمد. مدل حاصل با استفاده از زمان سیر امواج 2940 زمین‌لرزه با بزرگای بیش از 5/2 درجه در 6 مجموعه مستقل از هم نیز آزمایش شد که تطابق بسیار خوبی به‌خصوص در عمق‌های بیش از 8 کیلومتر در آن مشاهده شد. نتایج حاصل علاوه بر دو‌لایه کم‌سرعت زیرسطحی با ضخامت‌های 3 و 2 کیلومتری با سرعت‌های متوسط 8/4 و4/5 کیلومتر بر ثانیه، یک ناپیوستگی سرعتی بارز در عمق 23 کیلومتری را نشان می‌دهد که سرعت امواج طولی از 1/6 کیلومتر بر ثانیه به 6/6 کیلومتر بر ثانیه افزایش می‌یابد. همچنین عمق موهو و سرعت امواج طولی در زیر پوسته به ترتیب 45 کیلومتر و0/8 کیلومتر بر ثانیه تعیین شد.